Handgeknoopte tapijten versus mechanische tapijten.
Heb je je ooit afgevraagd hoe je het verschil kunt zien tussen een handgeknoopt tapijt en een mechanisch tapijt?
Machinaal vervaardigde tapijten worden gemaakt op een mechanisch weefgetouw dat geautomatiseerd en computergestuurd is. Daarom dat machinale tapijten vast en stevig zijn, en kun je deze tapijten enkel oprollen langs de korte zijde. Handgeknoopte tapijten worden gemaakt op verticale of horizontale weefgetouwen en worden de knopen met de hand geknoopt door ervaren wevers. Handgeknoopte tapijten zijn daardoor slapper en kunnen opgeplooid worden.
Handgeknoopte tapijten hebben een certificaat van oorsprong, maar dit betekent niet dat er geen vervalsingen kunnen voorkomen. Op een certificaat van oorsprong staat de oorsprong van het tapijt, de naam, afmeting en gebruikte materialen.
Dus let op een paar zaken als je een onderscheid probeert te maken tussen een echt handgeknoopt tapijt en een tapijt dat met de machine werd gemaakt.
1. Franjes van tapijten
Een klassiek handgeknoopt tapijt heeft altijd een rand met korte of lange franjes. Moderne handgeknoopte tapijten worden echter de dag van vandaag niet afgewerkt met franjes, maar worden de franjes ingewerkt in het geweven uiteinde van het tapijt (het kelimgedeelte). De franjes bij handgeknoopte tapijten worden mee geweven met het tapijt, dus franjes zijn eigenlijk het verlengde van de kettingdraden waarop de knopen liggen. De franjes van een machinaal tapijt worden er achteraf aangezet. Franjes bestaan meestal uit katoen, maar bij sommige nomadentapijten bestaan de franjes uit wol.
2. Zelfkant van tapijten
De zelfkant is de buitenste, lange zijde van een tapijt. Bij machinale tapijten is de zelfkant meestal heel fijn, nauwkeurig recht en mechanisch afgewerkt. Bij handgeknoopte tapijten ontstaat de zelfkant door het handmatig omslaan van de inslagdraden, dus deze tapijtranden zijn vaak ongelijk en niet helemaal recht. Door bepaalde zelfkanten kun je de origine van het handgeknoopt tapijt bepalen.
3. Tekening en ontwerp van tapijten
De tekening van een machinaal tapijt is meestal heel nauwkeurig bepaald en gespiegeld van de ene naar de andere kant. In machinale tapijten worden nooit onregelmatigheden in de tekening gevonden. In handgeknoopte tapijten worden veel onregelmatigheden gevonden omdat de wever improviseert en zijn eigen idee van ontwerp in het tapijt steekt. Dus een handgeknoopt tapijt is meestal asymmetrisch.
4. Achterkant van tapijten
Op de achterkant van een machinaal tapijt zie je het weefpatroon die bijna altijd perfect en gelijk is, en zijn de witte lijnen ook duidelijk zichtbaar. Van handgeknoopte tapijten zie je op de achterkant de knopen liggen die niet perfect op één lijn liggen waardoor het berekenen van de knoopdichtheid zeer moeilijk kan zijn.
5. Afmeting en vorm van tapijten
De afmeting en de vorm van een machinaal tapijt is heel rechtlijnig en nauwkeurig, terwijl een handgeknoopt tapijt variaties kan vertonen, omdat het tapijt volledig met de hand gemaakt wordt. Een handgeknoopt tapijt is dus nooit helemaal symmetrisch en er zijn altijd onregelmatigheden in te vinden. Afmeting en vorm van handgeknoopte tapijten kun je zelf bepalen, met andere woorden je kunt een handgeknoopt tapijt volledig naar je eigen smaak en voorkeur doen maken.
6. Kleuren van tapijten
Het garen van machinale tapijten is chemisch gekleurd. Daarentegen is het garen van handgeknoopte tapijten natuurlijk, plantaardig gekleurd waardoor er natuurlijke variaties ontstaan in de kleurschakeringen. Deze kleuren zijn ook veel origineler en levendiger dan chemische kleuren. Abrash komt veel voor bij handgeknoopte tapijten, dit is het natuurlijk verschijnsel waarbij bepaalde delen van een handgeknoopt tapijt donkerder of lichter zijn dan andere delen, wat een handgeknoopt tapijt uniek maakt. Twee identieke handgeknoopte tapijten bestaan niet, er is altijd verschil in kleuren en details.
Het is niet altijd gemakkelijk om machinale tapijten te onderscheiden van handgeknoopte tapijten. Informeer je goed en vraag raad aan een kenner voordat je een handgeknoopt tapijt aankoopt.